بررسی آوایی تکیۀ واژگانی در زبان فارسی
Authors
abstract
بررسی آوایی تکیۀ واژگانی در زبان فارسی وحید صادقی [1] تاریخ دریافت: 20/1/90 تاریخ تصویب: 18/10/90 چکیده در بیشتر پژوهشهای انجامشده دربارۀ تکیۀ واژگانی در زبان فارسی، تغییرهای آوایی ناشی از جابهجایی محل تکیه در محیط دارای تکیۀ زیروبمی بررسی شده و به همین سبب، f0 مهمترین همبستۀ آوایی تکیۀ واژگانی درنظر گرفته شده است؛ در حالی که f0 همبستۀ آوایی تکیۀ زیروبمی است؛ نه تکیۀ واژگانی؛ بهعلاوه، در پژوهشهای انجامشده، میزان اعتبار عوامل دیگر ازجمله تغییر شدت انرژی و دیرش، بهعنوان همبستههای محتمل تکیۀ واژگانی آزموده نشده است. در این مقاله، همبستههای آوایی تکیۀ واژگانی را در زبان فارسی، در دو بافت نوایی متفاوت بررسی کردهایم: یکی بافت دارای تکیۀ زیروبمی و دیگری بافت بدون تکیۀ زیروبمی؛ بدین منظور، یک آزمایش تولیدی انجام دادیم و در آن، دیرش هجا، شدت انرژی کل، شدت انرژی بسامدهای بیشاز پانصد هرتز و بسامد سازهها (بهعنوان همبستههای کیفیت واکه)، واکههای تکیهبر و بدون تکیه در جفتواژههای تکیهای زبان فارسی و معادل بیمعنی آنها را با یکدیگر مقایسه کردهایم. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که تغییر بسامد سازهها و همچنین تغییر شدت انرژی طیف بسامدی، چه در همۀ نواحی بسامدی وچه در نواحی بسامدی میانی و بالا، تابعی از تغییر زیروبمی است و به همین دلیل، این عوامل، همبستههای تولیدی- صوتشناختی برای تکیۀ زیروبمی بهشمار میروند؛ نه تکیۀ واژگانی؛ درمقابل، دیرش هجا در هردو بافت نوایی، هجاهای تکیهبر را از هجاهای بدون تکیه متمایز میکند و بدین ترتیب، این عامل، مستقل از تغییر در زیروبمی، معتبرترین نشانۀ تولیدی- صوتشناختی برای تکیۀ واژگانی فارسی بهشمار میرود. واژههای کلیدی: تکیۀ واژگانی، تکیۀ زیروبمی، شدت انرژی کل، همبستههای تولیدی- صوتشناختی، محرک هدف. 1. استادیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی [email protected] این پژوهش با استفاده از اعتبار پژوهشی دانشگاه بینالمللی امام خمینی با شمارۀ حمایت 92- 386002 حمایت شده است.
similar resources
مطالعه توسعه آوایی و واژگانی کودکی فارسی زبان
تحقیق حاضر به توصیف و تحلیل توسعه آوایی و واژگانی کودکی می پردازد که زبان فارسی را به عنوان زبان اول خود فرا می گیرد. تولید زبانی این کودک در مرحله تک واژگانی- که بطور عمده شامل تولید کلمات تنها می باشد- به مدت هفت ماه از ابتدای 16 تا 23 ماهگی وی مورد مشاهده ، ثبت ، و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. هدف از اجرای این تحقیق بررسی این موضوع می باشد که آیا یافته های مطالعات مربوط به توسعه آوایی و وا...
full textبررسی نامههای فارسی رشید وطواط (لایههای آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی)
رشید وطواط، ازجمله شاعران و نویسندگان نامدار سدۀ ششم به شمار میآید و نامههای فارسی او، که از درخشانترین نمونههای نثر منشیانه در میان متون منثور این دوره، محسوب می شود، چنان برجسته است که در شناخت سبک فردی نویسنده و سبک منشیانۀ این دوره، از اعتبار و اهمیتی ویژه برخوردار است. وی در این اثر، با استفاده از لغات غریب، تشبیهات و استعارات زیبا و هماهنگی شکل و محتوا و رعایت نظم جملات، ساختاری ...
full textنگاهی به پایه، تکیۀ دومین و تکیۀ متناوب در زبان فارسی
در این مقاله به بررسی سه مفهوم «پایه»، «تکیۀ دومین» و «تکیۀ متناوب» در نظریههای واجشناسیِ نوایی میپردازیم. این سه مفهوم، در بررسیهای آواشناختی و واجشناختی در زبان فارسی، عمدتاً نادیده گرفته شدهاند. مشخصکردنِ حدود و مرزهای پایه در هر زبان، بر اساس تکیۀ آن زبان صورت میگیرد و بنابراین به حوزۀ واحدهای زبرزنجیری و، به طور مشخص، به قلمرو واجشناسیِ نوایی مربوط میشود. در واقع پیشنیازِ مشخصکردنِ م...
full textتحلیل واژگانی افعال زبان فارسی
دستور زبان نویسان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی تمام افعال این زبان را بی قاعده فرض نموده ومعتقدند که هر فعل در زبان فارسی دو ریشه یا ماده دارد : ریشه گذشته و ریشه حال .صیغه هایی که برگذشته دلالت دارند ‘از ریشه گذشته و صیغه هایی که بر حال و آینده دلالت دارند ‘از ریشه حال مشتق می شوند . مقاله حاضر‘کوششی است برای اثبات این امر که تعداد قابل توجهی از افعال زبان فارسی ‘ همانند افعال زبان انگلیسی با...
full textبررسی نقش قافیه در تحولات آوایی زبان فارسی
هدف این مقاله بررسی نقش انواع قافیه در سیر دگرگونیهای آوایی و تلفظ واژگان در زبان فارسی است. بدین منظور، به اشعار شاعران فارسی از قرن چهارم تا قرن هشتم و بهبیانی دورۀ رشد و تکوین زبان فارسی پرداخته شده است. قافیه همواره از ارکان مهم و کلیدی شعر فارسی بوده است. شاعران نیز پیوسته به قافیه اندیشیدهاند و چنانکه از برخی نقد و نظرها و آثار منتقدان بلاغت پیداست، سرودن شعر با قافیۀ دشوار را نشان مه...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
زبان پژوهیPublisher: دانشگاه الزهرا
ISSN 8002-3388
volume 5
issue 9 2014
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023